Wypłacanie pieniędzy ze spółki
Jak zrealizować zysk w spółce z o.o.?
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest podmiotem całkowicie odrębnym od jej wspólników i posiada osobowość prawną tzn. ma swój majątek, może zawierać umowy, być stroną procesów, a jej wspólnicy, co do zasady nie ponoszą odpowiedzialności swoim majątkiem osobistym za jej zobowiązania. Wobec tego, żaden ze wspólników nie może dysponować pieniędzmi spółki tak, jak w przypadku działalności gospodarczej, gdzie wydaje je na co chce i jak chce. Każda wypłata ze spółki musi mieć podstawę prawną.
Oczywiście podstawa prawna wypłaty powinna być ustalony indywidualnie dla każdej spółki przy uwzględnieniu rzeczywiście wykonywanych funkcji przez jej wspólników i świadczonych na jej rzecz usług lub pracy.
W poniższym wpisie zasygnalizujemy najczęściej występujące przypadki, które zgodnie z prawem i faktami umożliwiają wykonywanie wypłat ze spółki na rzecz wspólnika.
Wynagrodzenie członka zarządu z tytułu powołania w spółce
Często zdarza się, że wspólnicy sprawują także funkcje członków zarządu, którzy są zobowiązani do reprezentacji spółki i prowadzenia jej spraw. Za takie czynności mogą otrzymywać wynagrodzenie z tytułu powołania. Od tego dochodu nie odprowadza się składek na zus, obciążone jest jednak 9% składką zdrowotną w związku z Polskim Ładem, poza tym opodatkowane jest w skali progresywnej tzn., że jeśli dochody członka zarządu nie przekraczają pierwszego progu podatkowego (do 120 000 zł) to podatek wynosi 12%, a powyżej niestety już 32%. Powiązane jest także z kwota wolną od podatku (30 000 zł). Wynagrodzenie jest kosztem spółki, w tym miesiącu, w którym zostało wypłacone.
Ustala się je jedynie uchwałą zgromadzenia wspólników, która najczęściej jest podejmowana bez formalnego jego zwoływania, gdy reprezentowany jest cały kapitał zakładowy, a nikt z obecnych nie wniósł sprzeciwu, co do odbycia zgromadzenia, jak również wniesienia poszczególnych spraw do porządku obrad. De facto jego ustalenie ogranicza się do podpisania protokołu zgromadzenia wspólników. Wynagrodzenie powinno mieć charakter rynkowy, adekwatny do wykonywanych czynności i najlepiej, gdy nie jest ustalone w sposób bezpośrednio wskazujący na jego związek z zyskiem spółki np. w każdym miesiącu jest stałe bez względu na zysk.
Jego kwota powinna odpowiadać stawkom rynkowym, a zatem musi być takie, jakie otrzymałaby osoba trzecia niezwiązana ze spółką. Dobrą praktyką jest, gdy ma stały charakter, uzależnione jest bardziej od wartości pracy członka zarządu niż od tego czy spółka osiągnęła zysk.
Powtarzające się świadczenia niepieniężne
W umowie spółki można nałożyć na wspólników obowiązek powtarzających się świadczeń niepieniężnych. Za ich wykonywanie wspólnik powinien otrzymywać wynagrodzenie rynkowe, nawet jeśli spółka nie osiąga zysku. Wynagrodzenie to nie jest objęte składką zdrowotną, ani innymi daninami na rzecz ZUS, opodatkowane jest na zasadach ogólnych (podatek progresywny), a zatem dotyczy jego również kwota wolna od podatku.
Szerzej na ten temat napisano w artykule pod tytułem "Powtarzające się świadczenia niepieniężne a Polski Ład".
Umowa zlecenia ze spółką
Wspólnicy, którzy wykonują różnego rodzaju usługi na rzecz spółki, a nie sprawują funkcji członka zarządu, mogą zawrzeć z nią umowę zlecenia. Jest to korzystne dla osób, które zatrudnione są w innym podmiocie na podstawie umowy o pracę i otrzymują tam co najmniej wynagrodzenie minimalne, gdyż wtedy nie muszą opłacać składki na ubezpieczenie społeczne, a ich jedyny obowiązek wobec zus to tylko składka zdrowotna. Oczywiście do tego dochodzi także podatek dochodowy.
Umowa zlecenia stosowana jest wtedy, gdy usługi wspólników są zobowiązaniem starannego działania tzn. wspólnik dostaje wynagrodzenie za same podejmowanie czynności, a nie za ich efekt końcowy.
Umowa o dzieło ze spółką
Jeśli zdarzy się, że wspólnik wykonuje określone czynności na rzecz spółki, w których liczy się tylko rezultat np. raport, gotowy program komputerowy, meble itp., to może zawrzeć ze spółką umowę o dzieło. W takiej sytuacji nie musi płacić żadnych składek na ZUS, bez względu na to czy jest ubezpieczony gdzieś indziej czy też nie. W przypadku, gdy dzieło stanowi jednocześnie utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych może skorzystać z przywileju 50 % kosztów uzyskania przychodu.
Umowy o dzieło nie powinno być stosowane, gdy tak naprawdę rodzaj czynności podejmowanych na rzecz spółki wskazuje, że najważniejsze jest staranne działanie w ich wykonaniu, a nie rezultat, czyli są zbliżone do umów zlecenia. Również nie należy zawierać umów o dzieło, gdy pewne działania podejmowane są na rzecz spółki periodycznie (np. comiesięczna umowa o dzieło), gdyż wtedy organy ZUS domagają się zapłaty składek.
Działalność gospodarcza świadcząca usługi na rzecz spółki
Wspólnik świadczący usługi na rzecz spółki może prowadzić również działalność gospodarczą. Zaletą takiego rozwiązania jest to, że posiada ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, jak również może wybrać opodatkowanie podatkiem liniowym w wysokości 19%, co gwarantuje, że nie wpadnie w drugi próg podatkowy. Minusem jest niewątpliwie to, że musi opłacać ZUS, jeśli prowadził kiedyś działalność to uiszcza składki w pełnej wysokości tj. ponad 1200 zł miesięcznie, a dodatkowo jeszcze składkę zdrowotną 4,9% przy opodatkowaniu podatkiem liniowym.
Gdy wspólnik rozpoczyna działalność gospodarczą może skorzystać z preferencyjnych składek ZUS. Jeśli dodatkowo zatrudniony jest gdzieś indziej na umowę o pracę, z której otrzymuje co najmniej wynagrodzenie minimalne, wtedy musi uiszczać tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
Gdy wspólnik jest jednocześnie członkiem zarządu występuje pewne ryzyko, gdyby stwierdzono, że tak naprawdę jego usługi polegają na zarządzaniu spółką, gdyż w takim przypadku musiałby odprowadzić składki ZUS tak, jak w umowie o pracę.
Świadcząc usługi na rzecz spółki lub sprzedając jej swoje towary w ramach działalności gospodarczej, wspólnik może rozliczać swoją działalność również na zasadach ogólnych (podatek progresywny), jak również na ryczałcie, zamiast podatku liniowego. Przy odpowiedniej stawce ryczałt może być bardzo korzystnym rozwiązaniem dla wspólnika prowadzącego działalność gospodarczą.
Wynajem spółce powierzchni biurowej
W praktyce może zdarzyć się sytuacja, że wspólnik będzie wynajmował spółce swoje mieszkanie. W związku z tym, że przychód wspólnika od takich wypłat może być opodatkowany podatkiem w wysokości 8,5 % jest to dla niego korzyść. Nie musi od tego odprowadzać składek na ZUS.
Jednakże związane jest z tym pewne ryzyko. Może zdarzyć się, iż urzędnicy stwierdzą, że skoro w lokalu wspólnika prowadzona jest działalność gospodarcza, to powinien opłacać podatek od nieruchomości właściwy dla tych, które przeznaczone są do prowadzenia aktywności gospodarczej. Owa opłata jest zdecydowanie wyższa niż w przypadku lokali mieszkalnych. Drugim pewnym ryzkiem jest to, iż organy państwowe mogą uznać, że wspólnik prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wynajmu lokalu na cele biznesowe, a zatem musi odprowadzać składki na zus i nie przysługuje mu opodatkowanie w wysokości 8,5 %. Oczywiście przedmiotowe sytuacje nie zdarzają się często, ale istnieje ryzyko ich wystąpienia.
Umowa o pracę ze spółką
Jeżeli wspólnik wykonuje na rzecz spółki pracę pod kierownictwem, przykładowo członków zarządu, w wyznaczonym miejscu i godzinach może zawrzeć umowę o pracę. Oczywistą wadą takiego rozwiązania jest konieczność opłacania składek ZUS i przy przekroczeniu drugiego progu podatkowego dodatkowo płaci się podatek w wysokości 32%. Oczywiście taki wspólnik będzie miał ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, chorobowe i być może wyższą emeryturę niż ten, który unikał płacenia wysokich składek na ZUS.
https://ksiegowosc-dla-spolek.pl/blog/umowa-o-prace-spzoo
Wypłata dywidendy
Jest to jedyna forma, w której wspólnik nie musi świadczyć żadnych usług na rzecz spółki. Jednakże z tym sposobem związane jest podwójne opodatkowanie, gdyż wypłata dywidendy nie jest kosztem spółki, zatem spółka będzie musiała zapłacić CIT od tej kwoty, a dodatkowo wspólnik również uiści podatek dochodowy. Dywidenda jest wypłaca, co do zasady raz do roku. Pod pewnym warunkami zarząd może wypłacić wspólnikom wcześniej zaliczkę na jej poczet. Polski rezydent otrzymujący dywidendę opodatkowany jest w wysokości 19%.
Zakupy do spółki
Spółka potrzebuje często w swojej działalności samochodu, laptopa, telefonu komórkowego, drukarki a być może nawet lokalu. Kwoty nabycia tych środków mogą stanowić koszt uzyskania przychodu. Jednak należy pamiętać, że niektóre rzeczy nie są w całości od razu wliczane w koszt, lecz muszą być amortyzowane, zatem koszt ich zakupu będzie rozliczany w czasie. Jednak rzeczy te mogą zostać utracone w toku egzekucji prowadzonej wobec spółki, gdy nie spłaca ona swoich długów.
Podsumowanie
Co do zasady spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest podwójne opodatkowana tzn. musi opłacać podatek dochodowy od osób prawnych (CIT), a jej wspólnicy dodatkowo podatek od dywidendy, ale tylko wtedy, gdy jest ona wypłacana. Możliwe jednak są wypłaty ze spółki na rzecz wspólników, które zgodnie z prawem pozwalają pomniejszyć CIT. Podsumowując należy stwierdzić, ze wszelkie wypłaty ze spółki powinny mieć podstawę prawną, usługi na jej rzecz rzeczywiście wykonane. Wynagrodzenie również musi być rynkowe i uzasadnione ekonomicznie. Z dywidendą nie są związane żadne usługi, czy praca. Jej wysokość określona jest na podstawie umowy spółki, osiągnięto przez nią zysku i uchwały zgromadzenia wspólników o jej podziale.
