Pożyczka od spółki dla wspólnika

Pożyczka od spółki dla wspólnika - jak zawrzeć umowę?/ formalności

Co do zasady zawarcie umowy pożyczki nie jest jakoś szczególnie sformalizowane, jednak jeśli wartość umowy pożyczki przekracza 1000 zł to powinna być ona zwarta w formie dokumentowej. Forma ta nie jest zastrzeżona pod rygorem nieważności, lecz dla celów dowodowych. Skutek dla celów dowodowych oznacza ograniczenie możliwości powoływania dowodu z zeznań świadków lub z przesłuchania stron na fakt zawarcia pożyczki. Przepisów o formie dokumentowej dla celów dowodowych nie stosuje się w stosunkach pomiędzy przedsiębiorcami.

Analizując wymóg zachowania formy dokumentowej, należy odnieść się do definicji dokumentu z kodeksu cywilnego, który stanowi, że jest nim nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się jej treścią. Będzie to przykładowo wiadomość e-mail, czy nawet SMS.

Szczególną uwagę należy zwrócić, gdy wspólnik jest jednocześnie członkiem zarządu spółki. W takiej sytuacji, zgromadzenie wspólników powinno podjąć uchwałę wyrażającą zgodę na zawarcie umowy pożyczki oraz ustanawiającą pełnomocnika, który zawrze ją w imieniu spółki, gdyż przy umowach z członkiem zarządu spółka nie może być reprezentowana przez zarząd.

Umowa pożyczki od spółki dla wspólnika wzór

Przedstawiony wzór dotyczy sytuacji, gdy wspólnik nie jest członkiem zarządu. Zwrot pożyczki następuje bez odsetek, co może rodzić przychód do opodatkowania po stronie wspólnika.

Umowa pożyczki

zawarta w dniu 6 lutego 2025 r. w Warszawie pomiędzy:

Przykładowa Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie, ul. Malwowa 12, 11-111 Warszawa, zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr 000022222, NIP 567787656, Kapitał zakładowy 50 000 zł, reprezentowaną przez Jana Kowalskiego – Prezesa Zarządu, zwana dalej „Pożyczkodawcą”

a

Adamem Nowakiem, zam. ul. Fiołkowa 34556/234, 00-000 Warszawa, PESE 121212121 zwanym dalej „Pożyczkobiorcą.”

Wszyscy łącznie zwani dalej „Stronami”, a każdy z osobna „Stroną”.

§ 1

Pożyczkodawca zobowiązuje się udzielić Pożyczkobiorcy pożyczki w kwocie 10 000 zł (dziesięć tysięcy złotych).

§ 2

Kwota pożyczki zostanie wypłacona na rachunek Pożyczkobiorcy nr ………………………………………………… w terminie do 8 lutego 2025 r.

§ 3

Pożyczka zostanie zwrócona przez Pożyczkobiorcę w terminie do 6 kwietnia 2025 r. na rachunek bankowy Pożyczkodawcy nr …………………………………………………………………………………

§ 4

Zwrot pożyczki nastąpi bez odsetek.

§ 5

Wszelkie zmiany niniejszej umowy wymagają formy dokumentowej pod rygorem nieważności.

§ 6

W sprawach nieuregulowanych mają zastosowanie przepisy Kodeksu Cywilnego.

§ 7

Umowę sporządzono w 4 jednakowych egzemplarzach, po 2 dla każdej ze Stron.

Pożyczka od spółki dla wspólnika a PCC

Umowa pożyczki stanowi czynności cywilnoprawną, a zatem jej zawarcie powinno zostać rozpatrzone pod kątem podatku od czynności cywilnoprawnych. Ustawa o pcc stanowi wprost, że umowa pożyczki pieniędzy podlega temu podatkowi. Jednakże równocześnie przewiduje, że pcc nie podlegają czynności cywilnoprawne, w zakresie w jakim są opodatkowane podatkiem VAT.

Gdyby przyjąć, że spółka jest podatnikiem tego podatku w zakresie udzielonej pożyczki, to umowa pożyczki nie będzie opodatkowana PCC. To zagadnienie zostanie rozwiniętej w dalszej części wpisu.

W przypadku, gdy pożyczki nie udziela podatnik VAT to podlega ona opodatkowaniu w stawce 0,5%. Nie jest to jakaś wysoka stawka, więc zawsze warto rozważyć, czy nie opłacić jej dla przysłowiowego „świętego spokoju” i nie złożyć formularza PCC-3, bez wgłębiania się czy umowę traktować jako opodatkowaną podatkiem VAT.

Sytuacja odwrotna nie budzi wątpliwości, pożyczka od wspólnika dla spółki z o.o. korzysta ze zwolnienia z obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych i nie jest powiązana z koniecznością składania formularza PCC-3.

pożyczka od spółki dla wspólnika- a podatek dochodowy od osób prawnych

Samo zawarcie umowy pożyczki przez spółkę i wspólnika nie rodzi obowiązku podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych. Jednak, jeśli pożyczka jest oprocentowana, to spółka uzyskując odsetki od pożyczki osiąga przychód, który powinien zostać opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych. Opodatkowaniu podlegają odsetki, a nie sama kwota udzielonej pożyczki.

Odsetki stają się przychodem w momencie ich otrzymania, kapitalizacji lub potrącenia. Podlegają opodatkowaniu według stawki 19% w przypadku polskich rezydentów podatkowych. W takiej sytuacji pożyczkobiorca nie jest zobowiązany do poboru podatku dochodowego przy wypłacie odsetek. Odwrotnie jest w przypadku, gdy wspólnik pożyczy pieniądze spółce, wtedy spółka wypłacając odsetki potrąca kwotę podatku.

Natomiast, jeśli pożyczka jest nieoprocentowana to spółka nie płaci podatku dochodowego od osób prawnych, gdyż nie osiąga zysku. Jednak, wspólnik, który korzysta bezpłatnie z kapitału, osiąga przychód w postaci wysokości odsetek, które musiałby zapłacić, gdyby umowa została zawarta na warunkach rynkowych. Przy pożyczce bez odsetek wspólnik powinien zapłacić podatek dochodowy wyliczony na podstawie wysokości rynkowych odsetek.

Pożyczka od spółki dla wspólnika - a VAT

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą. Jest także podatnikiem podatku VAT czynnym lub zwolnionym. Jednak z reguły, większość spółek nie zajmuje się komercyjnym udzielaniem pożyczek, a umowy w tym zakresie mają zazwyczaj charakter incydentalny.

Ustawa o VAT posługuje się swoim własnym pojęciem działalności gospodarczej, czasami jest ono rozumiane szerzej w niż w innych dziedzinach prawa. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z dnia 15 lipca 2022 r. (0111-KDIB3-1.4012.338.2022.4.AMA) stwierdził, że udzielenie pożyczki przez podatnika VAT jest czynnością opodatkowaną VAT niezależnie od częstotliwości i celu jej udzielenia, czy statusu nabywcy.

Jednak, nie oznacza to, że od umowy pożyczki należy zapłacić VAT. Zgodnie z treścią przepisu art. 43 ust 1 pkt 38 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi udzielania pożyczek pieniężnych. Mimo braku obowiązku uiszczenia samej kwoty podatku, pożyczkodawca zobowiązany będzie do dokonania pewnych formalności w zakresie JPK_V7. Jako zapłatę należy traktować odsetki uzyskane przez pożyczkodawcę.

Pożyczka od spółki dla wspólnika – podsumowanie

Pożyczka od spółki dla wspólnika nie powinna być traktowana jako metoda wypłaty pieniędzy ze spółki bez opodatkowania podatkiem dochodowym. Nadużycia w tym zakresie mogą wiązać się nie tylko z koniecznością zapłaty podatku, lecz także z odpowiedzialnością za czyn zabroniony polegający na uporczywym niepłaceniu podatków. W przypadku, gdy wspólnik jest jednocześnie członkiem zarządu informację o pożyczce udzielonej mu przez spółkę zamieszcza się w sprawozdaniu finansowym.

Jeśli umowa pożyczki przekracza 1000 zł, to powinna zostać zawarta w formie dokumentowej, co do samej treści umowy nie ma jakichś szczególnych wymagań. Natomiast należy pamiętać o specjalnej procedurze, w której wspólnik jest jednocześnie członkiem zarządu. W takiej sytuacji spółka nie może być reprezentowana przez zarząd, lecz pełnomocnika powołanego uchwałą zgromadzenia wspólników.

Umowa pożyczki powinna być także przedmiotem analizy pod kątem podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku od towarów i usług (VAT).