Odwołanie członka zarządu spółki z o.o. - jak wygląda?

Odwołanie członka zarządu spółki z o.o. - kto może to zrobić?

Od samej rejestracji spółki musi posiadać ona zarząd, który czasami ulega zmianie z woli wspólników. Generalną zasada stanowi, że organem uprawnionym do odwołania członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest zgromadzenie wspólników. W tym celu powinno podjąć odpowiednią uchwałę. W celu powzięcia takiej uchwały zgromadzenie wspólników może zostać formalnie zwołane, jak również wspólnicy są uprawnieni do tego, aby procedować bez formalnego zwołania, gdy cały kapitał zakładowy spółki jest reprezentowany i nikt nie wnosi sprzeciwu co do odbycia zgromadzenia i porządku obrad.

Uchwały w takiej sprawie powinny zapadać w głosowaniu tajnym, ponieważ dotyczą spraw osobowych.

W umowach spółki z o.o. występują także zapisy upoważniające inne podmioty do odwołania członków zarządu np. wspólników, czy też radę nadzorczą. Nawet w takiej sytuacji uprawnienie powyższe powinno przysługiwać także zgromadzeniu wspólników, co prawda może zostać ograniczone np. poprzez wskazanie, że możliwe jest tylko z ważnych powodów.

Warto pamiętać, że w przypadku odwołania jedynego członka zarządu, należy od razu powołać na to stanowisko inną osobę, aby umożliwić poprawne funkcjonowanie spółki. Zaniechanie tego obowiązku grozi sankcjami ze strony sądu rejestrowego, który jest uprawniony do wyznaczenia wspólnikom odpowiedniego terminu do powołania członka zarządu, którego bezskuteczny upływ będzie skutkował nałożeniem grzywny, Takie grzywny mogą być ponawiane.

Jeżeli brak zarządu uniemożliwia reprezentację spółki lub prowadzenie jej spraw, sąd może ustanowić kuratora, aby doprowadził do powołania zarządu, a w ostateczności do likwidacji spółki. Szerzej na ten temat: Co warto wiedzieć o zarządzie w spółce z o.o.

Skuteczność podjęcia uchwały o odwołaniu członka zarządu spółki z o.o.

W zakresie kwestii skuteczności podjęcia uchwały o odwołaniu członka zarządu spółki z o.o. (tj. ustalenia momentu, kiedy członek zarządu traci swój status) mogą występować dwa poglądy. Pierwszy z nich akcentujący, że odwołanie jest oświadczeniem woli, stanowi, że dochodzi ono do skutku w momencie, kiedy zostanie zakomunikowane adresatowi (tj. odwoływanemu członkowi zarządu), podobnie jak reguła skuteczności oświadczeń woli z kodeksu cywilnego. Drugi natomiast wywodzi, że skuteczność odwołania nie wymaga powiadomienia o nim członka zarządu.

Drugi pogląd jest bardziej przekonujący, chociażby ze względu na bezpieczeństwo obrotu. Członek zarządu może dokonywać w imieniu spółki różnych czynności prawnych, a o wiele łatwiej określić moment jego odwołania poprzez odniesienie do uchwały zgromadzenia wspólników niż poprzez ustalenie, kiedy zapoznał się z odwołaniem lub miał możliwość zapoznać się z nim.

Poza tym, w treści uchwały może zostać wprowadzony zapis, że odwołanie następuje z określoną datą. Przyjmując pogląd pierwszy nastąpiłaby komplikacja, gdyby przed upływem tej daty członek zarządu nie zapoznał się z treścią odwołania lub nie miał możliwości nawet tego uczynić.

Jeśli w treści uchwały nie ma żadnej daty, czy innego sposobu określenia momentu odwołania, to należy stwierdzić, że następuje ono z chwilą podjęcia uchwały, nawet, gdy członek zarządu nie zapoznał się z jej treścią, co oczywiście nie pozwala na wyprowadzenie wniosku, że nie ma konieczności poinformowania członka zarządu o, dokonanym przez zgromadzenie wspólników, jego odwołaniu.

Warto pamiętać, że uchwała wymaga dla swojej ważności, aby zapadła bezwzględną większością głosów, o ile umowa spółki nie stanowi inaczej.

Odwołanie członka zarządu sp. z o.o. - przekazanie informacji

Jak zostało wspomniane wyżej, skuteczność odwołania członka zarządu spółki z o.o. nie zależy od przekazania mu o tym informacji, przynajmniej taki pogląd jest dominujący. Nie oznacza to jednak, iż nie należy poinformować go o tym, chociażby po to, żeby nie działał już w imieniu spółki, w tym nie zawierał umów. Członek zarządu spółki z o.o., który nie jest wspólnikiem niekoniecznie musiałby wiedzieć, że wspólnicy podjęli uchwałę o jego odwołaniu, zwłaszcza, gdyby została podjęta bez formalnego zwołania zgromadzenia wspólników. Dlatego istotne jest, aby powiadomić go o tym fakcie.

Fakt przekazania informacji członkowi zarządu o jego odwołaniu warto udokumentować np. poprzez doręczenie mu kopii protokołu zgromadzenia wspólników, a na drugiej kopii poproszenie go o napisanie informacji, iż otrzymał dokument w określonym dniu i złożenie przez niego podpisu. Jeśli odmówiłby, to można wysłać do niego e-mail ze skanem, pocztą, czy też sms, tak, aby udokumentować tę okoliczność.

Oczywiście, gdyby członek zarządu sam złożył rezygnację to nie ma wtedy konieczności odwoływania go i przekazywaniu mu jakiejkolwiek informacji, że przestaje pełnić funkcję członka zarządu z powodu rezygnacji.

Odwołanie członka zarządu spółki z o.o. - a czynności przez niego podejmowane

Jeśli odwołany członek zarządu figuruje dalej w KRS to dokonywane przez niego czynności w imieniu spółki, co do zasady są ważne, gdy ich druga strona pozostawała w dobrej wierze. Ustawa wprowadza domniemanie prawdziwości danych ujawnionych w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Wobec tego, bardzo istotne jest aby, jak najszybciej złożyć odpowiedni wniosek do rejestru przedsiębiorców w KRS. Jeśli odwołanie nastąpiło poza systemem S24 to wniosek musi zostać złożony przez PRS.

Wniosek składa zarząd, zgodnie z zasadami reprezentacji spółki. Jeśli został odwołany jedyny członek zarządu i nikt inny nie posiada upoważnienia do działania w imieniu spółki z o.o., to koniecznie należy powołać nowy zarząd, ponieważ nie ma wtedy możliwości złożenia wniosku.

Odwołany członek zarządu nie może złożyć sam wniosku do KRS, a zatem, aby usunąć swoje dane z KRS w zakresie dotyczącym składu zarządu, to musi poinformować sąd rejestrowy, że występuje niezgodność z treścią wpisu a stanem faktycznym. Wtedy sąd mógłby wszcząć odpowiednie postępowanie przymuszające.

Były członek zarządu ma prawo uczestniczyć w zgromadzeniu wspólników dotyczącym kwestii zatwierdzenia sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności spółki, za okres, w którym sprawował swoją funkcję. Podobnie w przypadku kwestii głosowania nad udzieleniem mu absolutorium.

Jeżeli członek zarządu był przykładowo pracownikiem spółki, to samo odwołanie nie powoduje automatyczne ustanie stosunku pracy, lecz należy taką umowę wypowiedzieć.