Kto musi dokonać wpisu do rejestru beneficjentów rzeczywistych?
W dniu 13 października 2019 r. wejdą w życie przepisy zobowiązujące określone w ustawie podmioty do dokonania wpisu do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych. Może oznaczać to koniec ery powierniczego posiadania udziałów, gdy przykładowo rzeczywisty wspólnik, ukrywa się, gdyż ma zakaz konkurencji lub egzekucję komorniczą. W niniejszym artykule postaramy się udzielić kilku praktycznych informacji związanych z funkcjonowaniem rejestru.
Podmioty zobowiązane do wpisu.
Do dokonania wpisu i jego aktualizacji generalnie będą zobowiązane spółki tj. spółki jawne, komandytowe, komandytowo – akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcyjne, z wyjątkiem spółek publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. Na pierwszy rzut oka widoczne już jest, że obowiązek nie dotyczy spółek cywilnych (które tak naprawdę nie są odrębnym podmiotem prawa od wspólników) oraz partnerskich, prawdopodobnie z takiej przyczyny, że sama konstrukcja spółki partnerskiej zakłada osobiste wykonywanie zawodów wymienionych w kodeksie spółek handlowych.
Informacje podlegające zgłoszeniu.
Do rejestru podlegają wpisowi następujące informacje: dane spółki tj. nazwa, forma organizacyjną, siedziba, numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, NIP oraz dane beneficjenta rzeczywistego i członka organu lub wspólnika uprawnionego do reprezentowania spółek: imię i nazwisko, obywatelstwo, państwo zamieszkania, numer PESEL albo datę urodzenia - w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL, informację o wielkości i charakterze udziału lub uprawnieniach przysługujących beneficjentowi rzeczywistemu.
Termin na dokonanie wpisu.
Spółki istniejące przed dniem 13 października 2019 r. mają 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy na dokonanie wpisu, natomiast podmioty powstałe po tej dacie powinny wpisać się w ciągu 7 dni. Podobnie w przypadku zaistnienia zmiany podlegającej wpisowi. Do biegu terminu nie wlicza się sobót, dni ustawowo wolnych od pracy oraz okresu od chwili wystąpienia awarii lub zakłócenia systemu wskazanych w informacji zamieszczonej Biuletynie Informacji Publicznej do chwili zamieszczenia informacji o ich usunięciu.
W związku z pandemią koronawirusa termin na zgłoszenie wniosku do CRBR, w przypadku podmiotów powstałych przed dniem wejścia ustawy w życie, został przesunięty do 13 lipca 2020 r.
Sposób dokonania wpisu.
Wpisu będzie dokonywało się elektronicznie. Uprawnionym do dokonania zgłoszenia będzie osoba uprawniona do reprezentacji spółki (np. zarząd). Wniosek może zostać podpisany za pomocą kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub profilu epuap. Do zgłoszenia będzie dołączone oświadczenie o odpowiedzialności karnej za podanie fałszywego oświadczenia. Nie przewidziano opłaty za dokonanie wpisu.
Definicja beneficjenta rzeczywistego.
Pod pojęciem beneficjenta rzeczywistego należy rozumieć w szczególności: osobę fizyczną lub osoby fizyczne sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad spółką, poprzez uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez spółkę. Ustawa wymienia przykłady osób, które będą uważane za beneficjenta rzeczywistego. Należą do nich przykładowo: osoba fizyczna, której przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji spółki, osoba fizyczna dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu, osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji badanej spółki, lub łącznie dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie badanej spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu, osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad spółką na podstawie uprawnień wymienionych w ustawie o rachunkowości.
Sankcje.
W przypadku nieprawdziwości danych ujawnionych w rejestrze lub braku zgłoszenia osoba, która powinna jego dokonać ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą. Ponadto występuje zagrożenie karą grzywny do 1 000 000 złotych.
