Pomyłki urzędów skarbowych - jakie mogą być?

W trakcie swojej pracy urzędy skarbowe czuwają nad prawidłowym poborem podatków i zapewnieniem środków na funkcjonowanie Państwa. Niewątpliwie jest to rola istotna i trudna. Jednakże czasami wykonywana jest nadgorliwie ze szkodą dla podatnika, który może utracić nawet swoją firmę. Zdarzają się również sytuacje, w których postępowanie urzędników jest ewidentnym błędem. Jako oczywistość należy traktować to, że ludzie mogą się mylić, dotyczy to również pracowników skarbówki. W takim przypadku, powinny tak działać, żeby podatnik nie poniósł szkody z tego tytułu. W niniejszym wpisie chcielibyśmy przedstawić najczęstsze przykłady pomyłek urzędów, pominęliśmy przy tym przypadki związane z błędnym uznaniem podmiotu za uczestnika karuzeli podatkowej, który brał w niej udział świadomie lub nie zachował należytej staranności przy weryfikacji kontrahenta.

Odmowa rejestracji na vat.

Przedwczesne odmówienie rejestracji spółki jako czynnego płatnika podatku od towarów i usług jest najczęstszym błędem popełnianym przez urząd skarbowy. Jako przyczynę takiej decyzji urzędnicy często podają brak infrastruktury do prowadzenia działalności, co może wskazywać na to, że firma będzie uczestniczyła w przestępczym procederze. W kwestii tej wypowiadał się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który stwierdził, że organy podatkowe nie są uprawnione do tego, aby badać zaplecze techniczne przedsiębiorców. Podobnego zdania były również sądy administracyjne. Zarejestrowanie firmy w wirtualnym biurze nie musi oznaczać tego, że nie będzie prowadzona realna działalność. Biuro wirtualne obecnie często wyposażone w sprzęt biurowy, obsługę sekretarską, która odbiera korespondencję, telefony, posiada również sale konferencyjne do spotkań z klientami. Także nie jest podstawą do odmowy rejestracji na VAT sytuacja, w której ten sam wspólnik jest w zarządzie lub posiada udziału w wielu spółkach, zwłaszcza, gdy składają one regularnie deklaracje VAT i opłacają podatek.

Zmiana właściwości urzędu skarbowego.

Zdarzają się przypadki, w których dotychczasowy urząd skarbowy firmy mylnie przyjmuje, że jest nadal on właściwy lub błędnie przekazuje sprawę do innego urzędu skarbowego. Najczęściej dotyczy to sytuacji, w której wspólnikami w spółce są obcokrajowcy i wtedy z początkiem nowego roku przekazuje ją do tzw. wyspecjalizowanego urzędu skarbowego. Jednak, zgodnie z przepisami nie powinno to mieć miejsca w sytuacji, gdy wszyscy wspólnicy i członkowie zarządu mają polską rezydencję podatkową. Spotkaliśmy się z błędnym poglądem urzędu, który uznawał, ze obcokrajowiec nie ma polskiej rezydencji podatkowej, gdyż w KRS nie widnieje jego numer PESEL.

Innym przypadkiem błędów w zakresie ustalenia właściwości organu podatkowego jest sytuacja związana ze zmianą adresu spółki z pozostawieniem tego samego miasta, jako jej siedziby. W tej sytuacji wpis do KRS ma charakter deklaratywny, tzn. jest tylko informacją o fakcie, a skutek powstaje zgodnie z datą w uchwale zarządu. W podobnym stanie faktycznym poprzedni urząd uznał się za właściwy do czasu wpisu do KRS, co jest niekoniecznie trafne.

Skutki takiej działalności organów podatkowych mogą być czasami uciążliwie dla podatnika. Biuro rachunkowe przesyła deklarację do odpowiedniego urzędu skarbowego, po czym informuje klienta o kwocie należnego podatku, a w tym czasie inny urząd skarbowy wszczyna postępowanie z powodu braku deklaracji, lub nawet dokonuje zajęcia rachunku bankowego podatnika, który zapłacił podatek do innego urzędu.

Przelew kwoty Vat na rachunek walutowy.

W naszej praktyce zdarzyła się również sytuacja, w której Klient złożył prawidłowy wniosek o zwrot VAT, urząd skarbowy rozpatrzył go pozytywnie i dokonał przelewu pieniędzy na rachunek Klienta. Pominął przy tym pewien szczegół, że był to rachunek walutowy, co skutkowało tym, że bank przeliczył złotówki na obcą walutę przy zastosowaniu niekorzystnego kursu. W wyniku całej operacji firma utraciła kilka tysięcy złotych.

Podkreślić należy, że numer rachunku właściwego do zwrotu wskazywany jest w formularzu NIP 8. W przedmiotowej sprawie w tym dokumencie wpisany był rachunek w złotówkach. Wystarczyło tylko, aby urząd skarbowy zerknął do NIP 8 lub w razie wątpliwości mógł zapytać podatnika o właściwy numer.

Kara za niezłożenie deklaracji.

O jednym przypadku możliwej niesłusznie sankcji pisaliśmy już punkcie powyżej, gdy urząd skarbowy uznał się za właściwy w sprzeczności z przepisami prawa, a deklaracja podatkowa została złożona w terminie do innego odpowiedniego urzędu.
Inny przypadkiem jest zdarzenie, gdy przykładowo deklaracja nie przeszła z powodu awarii w systemie ministerstwa lub nie zarejestrowania pełnomocnictwa do złożenia deklaracji (UPL -1). Błąd urzędu polega tutaj na tym, że nie weryfikuje takich informacji z własnej inicjatywy, lecz w przypadku niewiedzy podatnika, o tym, jakie może przedstawić dowody, nakłada na niego mandat.

Zagubienie dokumentów.

Szczególnie jest to groźne przy rejestracji podatnika na VAT. Podatnik musi złożyć formularz VAT – R, najpóźniej na dzień przed datą w nim wskazaną. Gdy tego zaniecha to nie jest płatnikiem VAT czynnym. W praktyce zdarzają się sytuacje, gdy taki formularz zostanie zagubiony przez urzędników, co skutkuje tym, że podatnik nie miał prawa wystawić faktury z Vatem, a jego kontrahent nie mógł odliczyć z niej podatku. Wobec tego ważne jest posiadanie dowodu złożenia formularza i podejmowanie natychmiastowej reakcji w przypadku powzięcia informacji, że rzekomo nie został złożony VAT – R.

Brak reakcji na pisma składane przez podatnika.

Zdarza się również, że podatnik składa do urzędu skarbowego pismo i pozostaje ono bez odpowiedzi. Jako przykład podamy sytuację, gdy wniesiono wniosek o przeksięgowanie kwoty podatku na inny należny podatek. Jeśli urząd na takie pismo nie odpisze to podatnik nie wie co ma czynić. Przyjmując, że urząd zaakceptował wniosek i nie wpłacając kwoty podatku, licząc na przeniesienie nadpłaty, podatnik ponosi ryzyko tego, że urząd skarbowy zajmie mu rachunek i ściągnie dodatkowo koszty egzekucyjne. Zarzutem tutaj stawianym nie jest to, że organ podatkowy nie przychylił się do wniosku, lecz brak odpowiedzi, nawet odmownej.